Gedrag
Hier kunt u informatie vinden over het gedrag van uw ratjes. Ratten communiceren door hun lichaamstaal en door geluiden. Dit is belangrijk om te herkennen. Als u uw ratje goed kent weet u of het gedrag wat op het moment vertoont word bij uw ratje past. Een ratje wat zich ineens anders gedraagt kan ziek zijn, door het gedrag te kennen en te herkennen kunt u tijdig ingrijpen.
Gedrag word door 3 factoren bepaald:
- Erfelijke factoren
- Omgeving
- Inwendige prikkels
Een groot deel van het gedrag van ratten komt voor uit het instinct, dit hebben ze nodig om te overleven. Gedrag wat voortkomt uit het instinct verloopt altijd op de zelfde manier, dit is gericht op overleven. De handeling gaat altijd op de zelfde manier en er is geen leerproces aan vooraf gegaan. Dit is al bij de geboorte ''geprogammeerd''.
Ratten leren ook door klasieke conditionering (onvrijwillig leren) dit houd in dat ze een prikkel gaan associeren met een handeling. U loopt naar de kooi en geeft een snoepje. Na een tijdje komen ze vanzelf als u naar de kooi gaat omdat ze weten dat een snoepje volgt.
Ook is het prettig om gedrag te herkennen wanneer u een of meerdere nieuwe ratjes bij uw groep wilt plaatsen. U kunt zo tijdig ingrijpen mocht het nodig zijn. Neemt u eens een keer de tijd om de ratjes te observeren, zo herkent u wellicht het een en ander wat hier staat omschreven.
Geluiden
Ratten maken niet vaak en veel geluid. Doen ze dit wel is het handig om te weten wat een geluid betekend. Veel geluiden worden op 2 manieren gebruikt, bij iets prettigs maar ook bij pijn. Als u uw ratjes kent wet u om welke uitdrukking het gaat.
Vooral als ratten spelen of kennis maken kan er veel geluid vrij komen. Vaak zijn geluiden erg overdreven bij een kennis making, ze kunnen heel hard piepen zonder dat er daadwerkelijk iets gebeurd. Maar piepen kan ook pijn betekenen. En ratten laten pas vrij laat zien dat ze pijn hebben.
Knarsentanden:
Dit geluidje kunt u op 2 manieren interpreteren. Een teken dat ze het fijn vinden en zich op hun gemak voelen. Maar ook pijn. Door dat de kaken van het ratje bewegen kunnen de ogen iets naar buiten komen. Dit heet ploppen, ratjes die dit doen voelen zich op hun gemak het gaat vaak samen met knarsentanden.
Piepen:
Dit doen ze regelmatig tijdens een spel of ruzie, vaak is het meer lawaai dan dat er daadwerkelijk iets aan de hand is.
Vooral rittens die met elkaar spelen maken veel lawaai, het is voor rittens ook een manier om te laten weten dat ze nog onschuldig en ongevaarlijk zijn. Over het algemeen zullen de volwassen ratten dit accepteren en ze dan met rust laten.
Piepen kan ook pijn betekenen. U kunt dan zachtjes drukken op de plek waar u denkt dat uw ratje pijn heeft. Mocht het ratje pijn heeft zal het gaan piepen. Bij erge pijn kan het ratje ook bijten, houd dit wel in uw achterhoofd. Bij twijfel raadpleeg dan een dierenarts. Zo kunt u tijdig ingrijpen.
Rochelen/kuchen:
Dit is niet helemaal gedrag, mocht u dit horen zult u met uw ratje naar de dierenarts moeten. Ratten hebben erg gevoelige luchtwegen en longen wanneer ze deze geluiden maken kunnen ze pijn hebben bij het ademen. Hier moet u niet te lang mee wachten, een longontsteking is te behandelen maar als u te lang wacht zal uw ratje een pijnlijke dood sterven.
Vacht
Egelen:
Dit is het overeind zetten van de haren, het ziet er een beetje uit alsof een ratje een egel na doet vandaar de naam. Dit kan een teken van dominatie zijn, een alfa rat die dit bij een nieuw komer doet. Tijdens het egelen kan de rat ook tegen het andere ratje duwen, tegen de tralies of uw hand.
Egelen kan ook een teken van ziekte zijn. Het algemene gedrag is dan vaak ook anders, ze zijn extreem rustig, willen niet eten of blijven zitten terwijl ze normaal bij u komen.
Het beste kunt u contact opnemen met uw dierenarts als uw ratje egelt zonder dominantie en ander gedrag gaat vertonen.
Poetsen:
Dit doen ratjes meerdere malen per dag, ratten zijn erg schone dieren. Ze verzorgen zowel hun eigen vacht maar ook de vacht van andere ratjes.
Ratten wassen voornamelijk elkaars rug en kop, de rest kan het ratje zelf. Poetsen kan soms wat ruw gaan, het ratje wat gewassen word kan gaan piepen. Dit is niet ernstig, mits het niet in combinatie met bijten gaat.
Barberen:
Door barberen ontstaan kale plekjes door het poetsen. Ratjes kunnen dit zelf doen maar ook andere ratten kunnen elkaar zo hard wassen dat er kale plekken onstaan. Ratten die barberen doen dit soms uit verveling of als ze zich niet lekker voelen. Een kaal plekje door te hard wassen is niet erg.
Wanneer er wondjes bij komen is een dierenarts bezoekje aan te raden.
Actief gedrag
Slapen:
Dit is eigenlijk geen actief gedrag, maar erg belangrijk in een ratten leven. Ratten slapen het liefst overdag en hoog in de kooi. Ze zullen ook vaak met de hele groep of meerdere kleine groepjes bij elkaar liggen. Soms zo erg dat huisjes te vol raken of hangmatjes bezwijken onder het gewicht.
Elke rat heeft een eigen plekje nodig waar hij of zij zich terug kan trekken mocht dit nodig zijn. Dit doen ze vaak tijdens het eten. Ze pakken een brokje en gaan deze op een rustig plekje oppeuzelen of verstoppen hem.
De ene rat heeft meer behoefte aan rust dan de andere, dus ze kunnen zich soms afzonderen. Dit gebeurt ook vaak als er een nieuwe rat bij komt, deze mag nog niet altijd bij de groep slapen. Met een beetje geduld komt dit goed en mogen ze er vaak snel bij komen liggen.
Spelen en vechten:
Dit gedrag is makkelijk te verwarren, spelen gaat soms zo ruw dat het vechten lijkt. Er word dan achter elkaar aan gerend, op elkaar gesprongen en elkaar op de rug gegooid. Voor rittens is dit heel belangrijk om te doen, zo leren ze hoe ze met elkaar om moeten gaan. Als ze gebeten worden snappen ze dat het vervelend is, zo zullen zo ook begrijpen dat ze het zelf niet moeten doen. Als de rittens uitgespeeld zijn zullen ze vaak weer bij elkaar gaan liggen slapen alsof ze nooit wat gedaan hebben.
Het is daarom ook verstandig om een niet te groot leeftijdsverschil in de groep te hebben.
Oudere ratten kunnen ook spelen, dit doen ze vaak minder vaak. Door het plaatsen van jongere ratten in de groep kan dit gedrag weer naar boven komen. Ze zullen misschien niet zo lang door gaan maar kunnen er wel heel erg van opleven en zich weer jonger gaan voelen.
Vechten gebeurt vaak alleen als de alfa is weggevallen of er een nieuwe rat bij komt. Ze moeten opnieuw bepalen wie de baas is. Wanneer er veel gevochten word is het soms verstandig om de groep te splitsen of een mannetje te castreren.
Vechten is niet direct ernstig, zolang het niet om leven of dood gaat hoeft u niet in te grijpen. Ze moeten soms opnieuw bepalen wie de baas is, een zieke rat is niet stabiel genoeg om de leider te zijn. Waneer de alfa dus ziek is of overleden is moet er een vervanger komen. Ga niet met uw handen tussen vechtende ratten, ze zien u als indringer die mee wil vechten.
Verkennen:
Dit is zeer belangrijk voor ratten, ze willen hun omgeving goed kennen. Dit komt door instinctief gedrag, in het wild moeten ze in een veilige omgeving wonen om te overleven.
Ratten zijn van nature ook er nieuwsgierig, ze willen overal op klimmen, in kijken of door heen kruipen. Ze gaan heen en weer rennen en regelmatig rechtopstaan om alles goed te overzien en te ruiken.
Om ratten actief bezig te houden is het erg leuk om de inrichting regelmatig te veranderen. Ze moeten dan alles opnieuw ontdekken, zo blijven ze actief. U kunt dingen toevoegen en verwijderen, dit kunt u zo afwisselen. Ook is loslopen of een hindernisbaan erg leuk. Let u wel op dat kabels en planten aangegeten kunnen worden en dit zeer gevaarlijk is. Ook kan de rat vast komen te zitten, ze willen overal in kruipen en dat past niet altijd.
Bijten:
Echt hard doorbijten zullen ratten niet snel doen, ze proefen wel graag. Dit is zachtjes bijten ze willen graag weten of u eetbaar bent of niet. Vooral rittens zullen regelmatig proeven in uw vingers of kleding. Dit kunnen ze langere tijd doen tot ze door hebben dat u niet op te eten valt maar ze wel lekkere dingen geeft.
Een rat die echt bijt heeft daar vaak een reden voor. Dit kan angst zijn, pijn of een slechte socialisatie, opvoeding of verleden. Een rat die bijt uit angst ziet geen andere mogelijkheid meer dan aanvallen, ze zullen eerst proberen te vluchten maar als dat geen optie is is een aanval hun laatste redmiddel. Bij pijn kan een ratje wat geirriteerd raken, vooral als u de pijnlijke plek aanraakt.
Bijten door slechte socialisatie en opvoeding kan voorkomen worden door uw ratje niet te vroeg van de moeder te scheiden. Een goede fokker/rattery zal veel aandacht besteden aan de socialisatie en opvoeding en verwacht dat u hier verder mee gaat oefenen.
Maak jouw eigen website met JouwWeb